Ήγγικεν η ώρα της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων

Η φράση «Ήγγικεν η ώρα, ω Έλληνες» (ήτοι, «έφθασε η ώρα, Έλληνες») ήταν μια ιστορική εθνεγερτήρια φράση που κυριαρχούσε λίγο πριν και κατά τον πρώτο χρόνο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 τόσο στους λόγους των μυημένων Φιλικών, όσο και από τους οπλαρχηγούς στη συστράτευση αγωνιστών. Ωστόσο, μπορεί να μην έχει φτάσει πάλι η ώρα για επανάσταση, αλλά ήρθε η στιγμή μίας εκ των φορολογικών μας υποχρεώσεων και συγκεκριμένα να υποβάλουμε τη φορολογική μας δήλωση στην Ελλάδα.

Ας δούμε πρώτα ποιοι υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση στην Ελλάδα: 

• Ο φορολογούμενος που έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, πραγματικά ή τεκμαρτά, τα φορολογούμενα με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλιμακίων ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενα. Εξαιρετικά, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν αποκτούν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση όσοι δεν έχουν καθόλου εισοδήματα ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο, κλπ.) εφόσον φιλοξενούνται σε οικίες συγγενικών ή φιλικών προσώπων. 

Ειδικότερα, για περαιτέρω αξιολόγηση σας παραθέτω τις τέσσερις κατηγορίες εισοδημάτων στην Ελλάδα: α) το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, β) το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, γ) το εισόδημα από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, ακίνητη περιουσία) και δ) το εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου (π.χ. μετοχές, μερίδια ή μερίδες σε προσωπικές εταιρείες, κρατικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια ή εταιρικά ομόλογα, παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα).

Στη περίπτωση των κατοίκων εξωτερικού, οι τελευταίοι υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα μόνον όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας. Αντιθέτως, ένας κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. δευτερεύουσα κατοικία/επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή προβαίνει σε αγορά ακινήτου/αυτοκινήτου στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Αναφορικά με το εισόδημα στο εξωτερικό έχει υιοθετηθεί η διαδικασία της πίστωσης φόρου. Ο φόρος για το εισόδημα που αποκτά ο φορολογούμενος κάτοικος Ελλάδας στο εξωτερικό μειώνεται κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για αυτό το εισόδημα. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα. Στην περίπτωση που ο φόρος αλλοδαπής έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολλάρια Η.Π.Α), για τις ανάγκες της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ευρώ και ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής του φόρου στην αλλοδαπή που αναγράφεται στη σχετική βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή Ορκωτού Ελεγκτή. Η μείωση του φόρου εισοδήματος, κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα. Συνεπώς, εάν ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή είναι υψηλότερος από το φόρο που αναλογεί για το εν λόγω εισόδημα στην Ελλάδα, δεν διενεργείται επιστροφή του επιπλέον φόρου αλλοδαπής στο φορολογούμενο. Επίσης, δεν πραγματοποιείται πίστωση φόρου όταν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής της Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος (ΣΑΔΦΕ), εφόσον από τις διατάξεις της οικείας ΣΑΔΦΕ προβλέπεται ότι το συγκεκριμένο εισόδημα απαλλάσσεται από το φόρο στην αλλοδαπή και φορολογείται μόνο στην Ελλάδα. Τέλος, στην περίπτωση που στην αλλοδαπή επιβλήθηκε υψηλότερος φορολογικός συντελεστής από αυτόν που ορίζεται από τις διατάξεις της οικείας ΣΑΔΦΕ, θα πιστώνεται μόνο ο φόρος που προκύπτει βάσει του συντελεστή που ορίζεται στη διμερή ΣΑΔΦΕ.

Όπως έχει προαναφερθεί, πρέπον είναι από τη στιγμή που ο φορολογούμενος κατοικεί μόνιμα στο εξωτερικό να εγγράφεται στην αντίστοιχη Δ.Ο.Υ., δηλαδή στη Δ.Ο.Υ. κατοίκων εξωτερικού (Μετσόβου 4, Αθήνα).